Ergens tussen het leren veters strikken en zelfstandig naar school fietsen gebeurt er iets wonderlijks. Je kind kijkt ineens net iets langer naar dat ene vriendje of vriendinnetje. Plots hoor je giechels bij het noemen van een naam of zie je rode wangen bij een toevallige ontmoeting op het schoolplein. Kalverliefde, het klinkt aandoenlijk, en dat is het ook. Maar vergis je niet: voor een kind voelt het levensecht. Die eerste verliefdheid kan verwarrend, spannend, leuk én hartverscheurend tegelijk zijn.
Wat is kalverliefde precies?
Kalverliefde is de term die we geven aan die allereerste gevoelens van verliefdheid bij jonge kinderen. Meestal ontstaat dit ergens tussen de vier en acht jaar, hoewel het ook iets eerder of later kan zijn. Het is een mix van bewondering, fascinatie en de behoefte aan nabijheid, zonder dat er altijd sprake is van een seksuele of romantische dimensie zoals bij volwassenen. Voor kinderen voelt het groots. Ze kunnen er dagdromend over praten, tekenen, liedjes over zingen of heel verlegen reageren als ze ‘hem’ of ‘haar’ weer zien. Kortom: het is echt.
Vanaf welke leeftijd komt het voor?
Verliefde gevoelens kunnen zich al ontwikkelen bij kinderen vanaf een jaar of drie, al is dat dan vaak nog heel speels en fantasierijk. Denk aan uitspraken als: ‘ik ga later trouwen met papa én mijn knuffel’ of ‘mijn juf is mijn vriendin’. Rond een jaar of vijf beginnen kinderen onderscheid te maken tussen ‘vrienden’ en ‘liefjes’. En vanaf zes of zeven jaar kan kalverliefde echt serieuzer voelen. Sommige kinderen durven zelfs een ‘verkering’ te vragen of maken armbandjes voor hun geheime liefde. Hoe schattig ook, voor hén is het bloedserieus.
Waarom is kalverliefde belangrijk?
Kalverliefde is meer dan alleen een grappige fase. Het is een manier waarop kinderen sociale en emotionele vaardigheden ontwikkelen. Ze leren omgaan met gevoelens van verlangen, afwijzing, vriendschap, geheimen en loyaliteit. Het is ook een oefenterrein voor toekomstige relaties. Hoe geef je je grenzen aan? Wat betekent het om iemand graag te mogen? Hoe werkt dat eigenlijk, ‘houden van’? Door kalverliefde leren kinderen zichzelf en de ander beter kennen. En dat is precies waar opvoeden over gaat: begeleiden in het groot worden.
Hoe reageer je als ouder?
Het belangrijkste is: neem het serieus. Lach je kind niet uit, ook al is het nog zo aandoenlijk. Vraag door, toon interesse en geef woorden aan gevoelens die je kind misschien nog niet goed kan benoemen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Dat klinkt alsof je hem heel erg leuk vindt. Wat maakt hem zo speciaal voor jou?’ Door open te luisteren, geef je ruimte aan emoties zonder ze te overdrijven of weg te wuiven. Kinderen voelen haarfijn aan wanneer je hun gevoelens minimaliseert en dat kan verwarring of schaamte opleveren.
Hoe serieus moet je het nemen?
Heel serieus – maar wel in verhouding. Zie kalverliefde als een oefening in emoties. Je hoeft geen traktatie te regelen omdat je kind ‘verkering’ heeft, maar je mag het ook niet afdoen als onzin. Benoem wat je ziet, voel mee, maar bewaak ook de grenzen. Als een kind verdrietig is omdat de liefde niet wederzijds is, is troosten belangrijk. Maar ook uitleg geven: dat iedereen weleens iemand leuk vindt die je niet terugleuk vindt. En dat dat mag. Je leert je kind omgaan met teleurstellingen en dat is een levensles op zich.
Wat als het uitgaat – of nooit echt ‘aan’ was?
Verliefdheid die voorbijgaat, kan voelen als een kleine rouw. Tranen op het kussen, geen zin meer om naar school te gaan of plotselinge boosheid. Ook dat hoort erbij. Geef je kind de ruimte om verdrietig te zijn. Je hoeft het niet meteen op te lossen. Soms is een luisterend oor belangrijker dan goede raad. Je kunt vragen stellen als: ‘Wat zou je tegen haar willen zeggen als je durfde?’ of ‘Wil je een tekening maken over hoe je je voelt?’ Door gevoelens een plek te geven, help je je kind helen.
Wanneer moet je alert zijn?
Kalverliefde hoort bij het leven en is meestal onschuldig. Maar als je merkt dat je kind extreem afhankelijk wordt van de aandacht van één ander kind, zich obsessief gedraagt of angstig is zonder die ander, dan is het goed om eens door te vragen. Soms speelt er meer, zoals onzekerheid of behoefte aan bevestiging. Ook kinderen kunnen worstelen met hechting of emotionele kwetsbaarheid. Twijfel je? Vraag dan eens advies aan de leerkracht of de jeugdverpleegkundige op school.
En wat als je kind ‘verliefd’ is op een volwassene?
Dat komt vaker voor dan je denkt en het is helemaal normaal. Een kind kan stapelverliefd zijn op een juf, buurman of oppas. Niet omdat het seksuele gevoelens heeft, maar omdat het zich veilig, gezien en gewaardeerd voelt. Dat zijn namelijk de ingrediënten van verliefdheid in kinderogen. Als ouder hoef je daar niet van te schrikken. Je kunt dit gebruiken als moment om te praten over gevoelens, grenzen en wat liefde betekent. Reageer luchtig, maar niet bagatelliserend.
Spelen en fantasie in kalverliefde
Verliefd spelen hoort er helemaal bij. Kinderen kunnen scènes naspelen, bruiloften organiseren met knuffels als gasten of liefdesbrieven tekenen. Stimuleer deze fantasie, zolang het prettig blijft voor je kind en zijn omgeving. Kalverliefde is niet alleen een gevoel, maar ook een spel dat helpt om emoties te verwerken en woorden te geven aan wat nog ongrijpbaar is. Soms helpt het ook jou als ouder om even mee te spelen: ‘Mag ik dan de bruidstaart tekenen?’ Zo ben je betrokken zonder betuttelend te zijn.
Wat als jij zelf terugdenkt aan je eerste liefde?
Een mooie manier om met je kind te verbinden, is door je eigen herinneringen te delen. Niet te zwaar, maar gewoon: ‘Ik weet nog dat ik heel verliefd was op iemand uit groep drie. Ik kreeg knikkers van hem. Dat voelde toen heel bijzonder.’ Zo laat je zien dat gevoelens komen en gaan, dat iedereen het meemaakt en dat het oké is. Dat helpt je kind zich minder alleen te voelen.
Lees ook
—
Bronvermelding
Afbeelding: 123rf.com
