“Gezellige kerstdagen met kinderen. Zo blijft het kerstdiner ook leuk voor peuters en kleuters” is door Marion Middendorp geschreven voor Peuteren.nl.
Kerst wordt vaak neergezet als een moment van rust, samenzijn en lange gesprekken aan een sfeervol gedekte tafel. In de praktijk ziet een kerstdiner met jonge kinderen er vaak iets anders uit. Peuters die niet stil willen zitten, kleuters die zich vervelen tussen gangen door en ouders die half eten en half opvoeden. Toch hoeft dat geen reden te zijn om het idee van een gezellig kerstdiner los te laten. Met een andere blik en wat realistische verwachtingen kan kerst met jonge kinderen juist warm, speels en verbindend zijn.
Wat vaak schuurt tijdens de feestdagen, is het verschil tussen het beeld in ons hoofd en de realiteit aan tafel. We willen het graag goed doen. Mooi servies, uitgebreid koken, kaarsjes aan. Maar jonge kinderen beleven kerst niet via een menu of tafelschikking. Zij voelen sfeer, spanning, rust of onrust. Juist daarom zit de sleutel tot een geslaagde kerst vaak niet in wat je serveert, maar in hoe je de dag en het diner benadert.
Verwachtingen loslaten geeft ruimte
Een van de belangrijkste stappen richting een ontspannen kerstdiner is het loslaten van volwassen verwachtingen. Jonge kinderen kunnen geen uren tafelen, hoe gezellig wij dat ook vinden. Hun concentratieboog is kort, hun lijf wil bewegen en hun hoofd raakt snel vol van nieuwe indrukken. Wanneer je accepteert dat kerst met peuters en kleuters er anders uitziet dan vroeger, ontstaat er ruimte om het op een manier te doen die voor iedereen prettig is.
Dat betekent niet dat alles los of chaotisch hoeft te zijn. Het betekent wel dat je het tempo verlaagt en het diner aanpast aan het ritme van je kind. Een korter diner, minder gangen of zelfs een speelse vorm waarbij eten en spelen elkaar afwisselen kan al veel spanning wegnemen. Kerst hoeft niet perfect te zijn om waardevol te voelen.
Betrek je kind bij de voorbereiding
Voor jonge kinderen begint kerst niet pas aan tafel, maar al ver daarvoor. De voorbereiding is vaak minstens zo belangrijk als het moment zelf. Door je kind te betrekken bij kleine taken ontstaat eigenaarschap en voorpret. Dat kan zo simpel zijn als samen servetten vouwen, kerstkoekjes bakken of een kaarsje uitzoeken voor op tafel. Het gaat niet om het resultaat, maar om het gevoel dat ze meedoen.
Peuters vinden het heerlijk om te helpen, ook al betekent dat soms dat het langer duurt of rommeliger wordt. Door die ruimte te geven, verlaag je de spanning op de dag zelf. Een kind dat zich gezien en betrokken voelt, zit vaak rustiger aan tafel dan een kind dat de hele dag is gecorrigeerd of buitengesloten van het proces.
Eten op kindermaat maakt het diner toegankelijk
Een klassiek kerstdiner bestaat vaak uit smaken en structuren waar jonge kinderen weinig mee hebben. Dat hoeft geen probleem te zijn, zolang je daar rekening mee houdt. Een apart kinderbord hoeft geen concessie te zijn aan gezelligheid, maar juist een manier om het diner ontspannen te laten verlopen. Wanneer een kind iets eet wat het kent en lekker vindt, is de kans groter dat het rustig blijft zitten en mee kan doen aan het moment.
Het helpt om het eten overzichtelijk te houden. Kleine porties, herkenbare vormen en rustige smaken geven vertrouwen. Een peuter die niet hoeft te vechten met onbekend eten, heeft meer ruimte om de sfeer te ervaren. Dat is uiteindelijk waar kerst om draait. Samen zijn zonder strijd.
Maak ruimte voor beweging en spel
Stilzitten is voor jonge kinderen geen vanzelfsprekendheid. Door tijdens het diner bewust ruimte in te bouwen voor beweging voorkom je frustratie. Dat kan betekenen dat er na een gang even gespeeld mag worden, of dat er een hoekje is ingericht met speelgoed of boekjes. Zo hoeft een kind niet voortdurend te voldoen aan verwachtingen die niet bij zijn leeftijd passen.
Wanneer je dit vooraf al accepteert, wordt het diner lichter. Je hoeft niet steeds bij te sturen of te corrigeren, omdat je weet dat afwisseling nodig is. Veel ouders merken dat kinderen na een speelmoment juist weer graag even terugkomen aan tafel. Niet omdat het moet, maar omdat het mag.
Sfeer is belangrijker dan etiquette
Wat jonge kinderen onthouden van kerst, is niet of ze netjes hebben gegeten of hoe lang ze aan tafel zaten. Ze onthouden de sfeer. Was het warm, was er gelach, voelde het veilig. Een ontspannen ouder is daarbij misschien wel het belangrijkste ingrediënt. Kinderen spiegelen feilloos. Als jij gespannen bent over hoe het hoort, voelen zij dat direct.
Probeer de nadruk te leggen op verbinding in plaats van regels. Een gesprek op kinderhoogte, een grapje, samen een kerstliedje neuriën. Dat zijn de momenten die blijven hangen. Kerst hoeft niet stil of statig te zijn om betekenisvol te zijn. Juist het levendige, soms rommelige samenzijn maakt het echt.
Vermoeidheid serieus nemen
De feestdagen zijn intens, ook voor jonge kinderen. Andere routines, veel prikkels en vaak ook later naar bed. Vermoeidheid kan zich uiten in wiebeligheid, huilen of drift. Door hier rekening mee te houden voorkom je dat het diner eindigt in tranen. Een iets eerder moment plannen, of accepteren dat een kind halverwege naar bed gaat, is geen falen maar afstemmen.
Sommige ouders vinden het lastig om daarin af te wijken van familieverwachtingen. Toch is het goed om je kind hierin voorop te zetten. Een uitgeruste peuter heeft meer ruimte om te genieten, en een ouder die dat durft te bewaken, draagt bij aan een prettige sfeer voor iedereen.
Kerst mag ook simpel zijn
Er bestaat geen vaste vorm voor een geslaagde kerst. Het hoeft geen uitgebreid diner te zijn om waardevol te voelen. Soms is een gezamenlijke maaltijd, een kaarsje en een rustig moment samen al genoeg. Zeker met jonge kinderen zit de magie vaak in de kleine dingen. Samen een verhaaltje lezen na het eten, een kerstliedje luisteren, of gewoon even knuffelen op de bank.
Door kerst niet groter te maken dan nodig, blijft het overzichtelijk en warm. Juist die eenvoud maakt het voor kinderen begrijpelijk en veilig. En voor ouders vaak ook een stuk aangenamer.
Herinneringen ontstaan in aandacht, niet in perfectie
Uiteindelijk gaat kerst met jonge kinderen niet over hoe het eruitziet, maar over hoe het voelt. De herinneringen die blijven hangen, ontstaan in momenten van aandacht. Een lach aan tafel, kruimels op het kleed, een peuter die trots vertelt dat hij heeft geholpen. Dat is de kerst die je meeneemt, ook lang nadat de boom is opgeruimd.
Door mee te bewegen met de behoeften van je kind en mild te zijn voor jezelf, wordt het kerstdiner geen strijdtoneel maar een gezamenlijk moment. Misschien anders dan je ooit had bedacht, maar vaak rijker dan je vooraf had kunnen plannen.
Kerst met peuters en kleuters vraagt geen perfectie, maar aanwezigheid. En juist daarin zit de echte gezelligheid.
Lees ook
Feestdagen en cadeautjes, hoe ga je hiermee om?
10 Kersttips! Maak er een gezellig samenzijn van!
Bronvermelding
Afbeelding: 123rf.com
