Hoe slecht is suiker voor je peuter? Meer dan alleen gaatjes

“Hoe slecht is suiker voor je peuter? Meer dan alleen gaatjes” is door Marion Middendorp geschreven voor Peuteren.nl.

Suiker heeft al jarenlang een slechte naam en dat is niet voor niets. Veel ouders denken bij suiker vooral aan gaatjes en tandplak, maar de impact van suiker reikt veel verder dan alleen het gebit. Het raakt het hele kleine lijfje van je peuter en hun energieniveau, bloedsuikerspiegel, humeur en zelfs hun slaap. En eerlijk is eerlijk, suiker zit werkelijk overal verstopt. In koekjes, yoghurtjes, sausjes, cornflakes, pakjes drinken en soms zelfs in producten waarvan je denkt dat ze een gezonde keuze zijn. Dat maakt het voor ouders lastig, want je wilt je kind iets lekkers geven en tegelijk wil je voorkomen dat je peuter de hele dag door aan suiker wordt blootgesteld. Juist daar ontstaat de zoektocht naar balans, waarin je als ouder steeds bewuster kijkt naar wat je kind eet en drinkt.

Snelle piek in de bloedsuikerspiegel

Het effect van suiker op de energie van een peuter merk je vaak sneller dan bij volwassenen. Een klein lijfje reageert nu eenmaal heftiger op een snelle piek in de bloedsuikerspiegel. Eerst zie je een opleving vol energie, vrolijkheid en beweging, maar niet veel later volgt de bekende dip waarin je peuter hangerig, kortaf of zelfs verdrietig kan worden. Die schommelingen kunnen zich gedurende de dag opstapelen wanneer er te vaak gesnoept wordt, wat ervoor zorgt dat je peuter zich minder goed kan concentreren tijdens het spelen of bij rustige activiteiten zoals puzzelen of voorlezen. Ook de slaap kan onrustiger worden doordat het lichaam steeds opnieuw moet herstellen van de suikerpieken en dalen. Het is dus niet alleen het moment zelf waarop suiker invloed heeft, maar ook de rest van de dag.

Stofwisseling

Daarnaast kan suiker een stevige aanslag zijn op het jonge lichaam omdat het veel vraagt van de stofwisseling. Het lichaam van een peuter moet na het eten van suiker hard werken om de bloedsuikerspiegel weer in evenwicht te krijgen. Dat kost niet alleen energie, maar het zorgt er ook voor dat het lichaam minder goed ruimte heeft om andere voedingsstoffen op te nemen en te gebruiken. Denk aan vitamines, mineralen en vezels die juist zo belangrijk zijn voor groei, weerstand en ontwikkeling. Wanneer je peuter te veel suikers binnenkrijgt, blijft er minder ruimte over voor voedzame producten die bouwstenen leveren voor spieren, botten en hersenen. Dit verklaart waarom sommige kinderen na een suikerrijke dag sneller moe zijn of meer prikkelbaar.

Invloed op de darmen

Een minder bekend, maar belangrijk effect van suiker is de invloed op de darmen. De darmen van peuters zijn nog volop in ontwikkeling en gevoelig voor veranderingen. Suiker kan de balans in de darmflora verstoren, vooral wanneer het gaat om geraffineerde suikers die weinig vezels bevatten. Hierdoor kunnen buikpijn, krampjes of een verstoorde ontlasting ontstaan. Veel ouders merken dat hun kind onrustiger is of sneller last heeft van een opgeblazen buik na zoete tussendoortjes. De darmen spelen bovendien een grotere rol dan we vroeger dachten. Ze zijn betrokken bij het immuunsysteem, de opname van voedingsstoffen en zelfs bij het reguleren van emoties. Een gevoelige darm kan dus ook leiden tot meer stemmingswisselingen en minder veerkracht.

Bijna onzichtbaar

Het lastige is dat suiker soms bijna onzichtbaar is. Zelf denk je misschien dat je het wel opmerkt wanneer een product zoet is, maar fabrikanten voegen suiker toe onder allerlei verschillende benamingen. Stroop, siroop, fructose, glucosestroop, dextrose, maltose en zelfs ‘vruchtensuiker’ kunnen allemaal bijdragen aan dezelfde suikerpiek. Daardoor kun je onbewust toch te veel suiker geven. Het loont dus om etiketten te lezen en te kijken naar wat er echt in een product zit. Een handig uitgangspunt is dat hoe korter de ingrediëntenlijst is, hoe kleiner de kans dat er verborgen suikers zijn toegevoegd. Voor peuters werkt een eenvoudig voedingspatroon vaak het beste: veel fruit, groente, water, volkorenproducten en af en toe iets zoets als bewuste traktatie.

Een goede balans

Gelukkig hoeft suiker niet volledig uit het leven van je kind te verdwijnen. Het gaat vooral om balans en om het vinden van momenten waarop je wél bewust kiest voor iets zoets. Een koekje in het weekend, een klein taartje op een verjaardag of samen een ijsje eten op een warme dag hoort bij het leven en maakt het ook leuk. Belangrijk is dat zulke momenten uitzonderingen blijven, zodat je peuter niet went aan een constante stroom van zoetigheid. Kinderen die minder vaak suiker krijgen, ontwikkelen bovendien sneller een voorkeur voor milde smaken, waardoor ze op latere leeftijd minder behoefte hebben aan zoet. Zo leg je nu al de basis voor een gezonde relatie met eten.

Wat is haalbaar?

Voor ouders is het soms even zoeken naar een manier van omgaan met suiker die zowel realistisch als haalbaar is. Je hoeft niet alles perfect te doen en je hoeft ook niet elke traktatie af te slaan. Het gaat er vooral om dat je snapt wat suiker doet met het lichaam van je kind en dat je bewust keuzes maakt die passen bij jullie gezin. Door te kijken naar vaste eetmomenten, gezonde alternatieven en het beperken van pakjes drinken of zoete snacks, kom je al een heel eind. Uiteindelijk draait het om een levensstijl waarin je peuter zich energiek, vrolijk en goed kan ontwikkelen en waarin suiker een klein bijrolletje speelt in plaats van de hoofdrol.