Er zijn van die momenten in het leven van een kind die net even extra fonkelen. Je verjaardag vieren op de peuterspeelzaal of basisschool is er daar eentje van. Niet vanwege de cadeautjes, die zijn er thuis al geweest. Nee, het gaat om dat ene magische moment van trakteren, waarop jíj in het middelpunt staat. Met een kroon op je hoofd, een liedje dat speciaal voor jou wordt gezongen, en natuurlijk: een traktatie. Zo’n zelfgekozen uitdeelcadeautje waarmee je trots als een pauw rondloopt en uitdeelt alsof je de burgemeester bent van Traktatiestad.
Maar waarom is trakteren eigenlijk zo leuk? Misschien omdat het een manier is nom te zeggen: “Het is mijn dag, en ik wil iets leuks geven.” En geef toe, als ouder is het stiekem ook best leuk om iets te verzinnen dat origineel is, een beetje creatief, en vooral met liefde in elkaar geknutseld.

Wat kun je tegenwoordig eigenlijk nog trakteren?
Tja. Daar gaan we. Want waar je vroeger gewoon een zakje chips mocht uitdelen of een doosje rozijntjes, liggen de eisen tegenwoordig soms wat ingewikkelder. Denk aan suikervrij, glutenvrij, lactosevrij en notenvrij. Sommige scholen hebben zelfs een volledig traktatiebeleid, compleet met richtlijnen voor gezondheid.
Dat klinkt streng, maar het idee erachter is logisch: kinderen hebben al snel te maken met overprikkeling, allergieën en suikerpieken. Toch betekent dat niet dat het trakteren minder feestelijk hoeft te zijn. Sterker nog, het kan juist leuker worden als je uitgedaagd wordt iets creatievers te verzinnen dan een rolletje snoep.
Trakteren met liefde (en een beetje planning)
Voordat je losgaat met prikkertjes, papiertjes en fruitmanden, is het goed om even bij de leidster of leerkracht te checken wat er wél en niet mag. Vraag ook of er kinderen zijn met allergieën of dieetwensen. Zo voorkom je dat het feest voor het ene kind een teleurstelling wordt voor het andere.
Daarna is het tijd om te brainstormen. Wat past bij jouw kind? Houdt het van dieren? Van auto’s? Van kleuren? Wil het iets uitdelen waar iedereen iets aan heeft, of juist iets dat lekker snel klaar is? Probeer je kind bij het proces te betrekken, het is tenslotte hún feestmoment. En een beetje eigenaarschap maakt het nog feestelijker.
Evergreen traktaties: klassiekers die altijd werken
Sommige traktaties zijn tijdloos. Ze zijn makkelijk te maken, vrolijk om te zien en geliefd bij kinderen én juffen. Denk aan een vrolijk mandarijntje met wiebeloogjes en een papiertje als cape – hop, je hebt een fruit-superheld. Of de eeuwige prikker met blokjes kaas, druifjes en een rozijntje, geprikt in een halve appel. Ziet eruit als een egeltje, smaakt als een feestje. Ook populair: popcorn in een zelfgemaakt puntzakje van gekleurd papier. Lekker, luchtig, én glutenvrij.
En dan is er nog de doos rozijntjes met een kartonnetje eromheen, ineens is het een trein, een robot of een diertje. Of pak een rijstwafel, smeer er appelstroop op, plak er een smiley van snoepjes op en je hebt een ‘traktatiegezicht’. Deze evergreens hebben één ding gemeen: je maakt ze met liefde, en ze geven meteen een feestelijk gevoel, zonder dat het een halve middag in beslag neemt of je keuken ontploft.
Gezond én leuk? Het kan!
Er was een tijd dat ‘gezonde traktaties’ een beetje als de saaie variant golden. Een bakje wortels in een plastic zakje… tja. Maar tegenwoordig zijn gezonde traktaties minstens zo feestelijk, als je ze tenminste een beetje leuk aankleedt. Denk aan mini-bananasplitjes: een halve banaan, een toefje slagroom (of Griekse yoghurt), wat blauwe besjes erop en hup, klaar. Of een vrolijk spiesje met watermeloen, kiwi en aardbei, eventueel in hartjesvorm geprikt met een koekjessteker.
Een andere topper: groentefrietjes in een klein bekertje, met een likje hummus erbij. Klinkt misschien verantwoord – en dat is het ook – maar het ziet eruit als een minifrietkraam. Kinderen smullen ervan, zeker als je er een vrolijk gezichtje op tekent.
Het geheim? Zorg voor kleur, afwisseling en een vleugje creativiteit. Dan vergeten kinderen dat het ‘gezond’ is, en zien ze vooral: dit is leuk!
Creatieve traktaties zonder eten
Soms wil of mag je geen voedsel uitdelen. Of misschien vind je het gewoon leuker om iets blijvends te geven. Dan kun je denken aan kleine uitdeelcadeautjes. Mini-bellenblaasjes bijvoorbeeld, altijd een succes, zeker in een gekleurd zakje met een lintje. Of stoepkrijtjes in een grappig vormpje, een klein potloodje met een gummetje, of een stickervelletje met glitter.
Voor de knutselouders: vouw zelf vliegtuigjes van stevig papier, schrijf de naam van je kind erop en laat ze vliegen. Of maak van een wc-rolletje een verrekijker, een dino of een poppetje, en stop er een kleine verrassing in.
Let wel op: het is leuk om iets te geven, maar houd het bescheiden. Trakteren moet niet voelen als een goedgevulde cadeau tas. Het gaat om het gebaar, niet om de waarde.
Je kind betrekken – want het is hún feestje
Trakteren is het allerleukst als je kind er zelf trots op is. Laat ze dus meedenken: wat zou jij leuk vinden om uit te delen? Wat vind je lekker? Of wat past bij je lievelingskleur, je lievelingsdier of je favoriete boek? Samen een uurtje knutselen, rozijntjes tellen of ogen plakken op mandarijntjes is niet alleen gezellig, het zorgt er ook voor dat je kind straks met een grote glimlach rondloopt. En dat is precies wat je wilt, toch? Geen perfecte Pinterest-traktatie die stress oplevert, maar iets dat klopt. Iets waar jullie samen plezier aan beleefd hebben.
En dan nog dit: de oudershow
Laten we eerlijk zijn: soms voelt trakteren stiekem als een parade van ouderlijke creativiteit. Alsof je meedoet aan een soort onuitgesproken wedstrijd. “Oh, kijk wat háár moeder heeft gemaakt!” Terwijl jij met je simpele doosje rozijntjes al blij was dat je ze op tijd in huis had.
Herkenbaar? Je bent niet de enige. De druk die we voelen om ‘mee te doen’ aan het perfecte plaatje is vaak groter dan nodig. En weet je wat? Kinderen kijken daar echt anders naar. Die zien een vrolijk gezichtje op een banaan, een bellenblaasje in hun hand of een stukje kaas op een prikker. En dat is genoeg. Laat dus los wat anderen doen. Maak iets wat bij jou en je kind past. Dat is meer dan goed genoeg.
Tips om stressvrij te trakteren
Voor je het weet ben je drie avonden achter elkaar aan het knutselen met lijm in je haar. Zonde! Trakteren mag feestelijk zijn, maar niet ten koste van je eigen nachtrust. Een paar tips:
- Begin op tijd. Beter een week eerder dan de avond ervoor.
- Kies iets simpels. Niet alles hoeft geplakt, geknipt en gelamineerd te worden.
- Werk in stapjes. Verdeel het maken over een paar momenten.
- Vraag hulp. Laat je kind stickertjes plakken, opa rozijntjes tellen.
- Maak er geen prestatie van. Het gaat om het gebaar, niet om het niveau van afwerking.
Lees ook
Hoera, je kindje wordt 1 jaar! Zo maak je van die eerste verjaardag een feestje
Bronvermelding
Afbeelding: 123rf.com