Een ziek kind zet alles op z’n kop. Opeens is je werk onbelangrijk en draait je wereld alleen nog maar om koortsmetingen, kruiken en slapeloze nachten. En toch, tussen de fruithapjes en het troosten door, begint er iets te knagen: hoe moet dit met mijn werk? Kun je zomaar thuisblijven? En wie betaalt dat dan? Gelukkig kent Nederland verschillende vormen van zorgverlof die speciaal zijn ingericht voor ouders die tijdelijk de zorg voor hun zieke kind op zich moeten nemen.
Maar eerlijk is eerlijk: het is soms best even puzzelen wat waar precies onder valt. Daarom leggen we in dit artikel alles rustig uit. Van de eerste paniek tot langdurige zorg, en van recht tot aanvraag. Geen juridisch gedoe, gewoon heldere taal. Want daar heb je als vermoeide ouder meer aan dan aan regeltjes in kleine lettertjes.
Calamiteitenverlof – voor als alles acuut is
Stel je voor: je zit op je werk, en dan komt het belletje van de opvang. Je kind heeft koorts, spuugt alles onder en moet worden opgehaald. Natuurlijk laat je meteen alles vallen, logisch ook. In zulke gevallen kun je aanspraak maken op calamiteitenverlof. Dit is een korte, volledig doorbetaalde verlofregeling bedoeld voor acute, onvoorziene situaties. Dus als je bijvoorbeeld plots naar de huisarts moet, de oppas uitvalt of je partner onverwachts wordt opgenomen in het ziekenhuis. Het is bedoeld voor de eerste klap, om ademruimte te geven in een onverwachte situatie.
Je hoeft hiervoor niet van tevoren iets aan te vragen: je meldt het simpelweg bij je werkgever, liefst zo snel mogelijk. Achteraf mag je werkgever vragen om een toelichting of bewijs (zoals een afspraakbevestiging van de huisarts), maar hij mag het verlof niet weigeren. Het idee is dat je als ouder direct kunt handelen in een noodgeval, zonder stress over je loon.
Samenvatting calamiteitenverlof:
- Voor acute, onvoorziene situaties (zoals plots ziek kind).
- Looptijd: meestal uren tot een dag, maximaal enkele dagen.
- Volledig doorbetaald (tenzij je cao iets anders regelt).
- Je meldt het zo snel mogelijk bij je werkgever.
- Achteraf kan bewijs gevraagd worden.
Kortdurend zorgverlof – als de zorg iets langer duurt
Als de koorts aanhoudt en je kindje meer dan een dag intensieve verzorging nodig heeft, kun je overstappen op kortdurend zorgverlof. Dit is bedoeld voor situaties waarin je als ouder echt zelf nodig bent bij de verzorging. Denk aan een baby met een longontsteking, een peuter die niet meer wil eten of een kindje dat na een ziekenhuisopname thuis moet herstellen. Het gaat dus om noodzakelijke zorg, die je kind niet van iemand anders kan krijgen.
Tijdens dit verlof krijg je ten minste 70% van je loon doorbetaald. Dat voelt misschien als een flinke hap, maar het geeft wel de ruimte om zonder schuldgevoel thuis te zijn. Je kunt in totaal maximaal twee keer het aantal uren dat je per week werkt opnemen in een periode van twaalf maanden. Dus werk je 24 uur per week? Dan heb je recht op 48 uur zorgverlof per jaar.
Het aanvragen doe je direct bij je werkgever. Bij voorkeur schriftelijk of per mail. Je hoeft geen medische verklaring mee te sturen, maar je werkgever mag wel vragen om een redelijke toelichting, bijvoorbeeld een mail van de huisarts of het consultatiebureau.
Samenvatting kortdurend zorgverlof:
- Voor noodzakelijke zorg aan een ziek kind.
- Duur: maximaal 2x je werkweek per 12 maanden.
- Minimaal 70% van je loon wordt doorbetaald.
- Aanvragen bij je werkgever, bij voorkeur schriftelijk.
- Werkgever mag vragen om een toelichting.
Langdurend zorgverlof – voor als je kind langdurig ziek is
Sommige ziektes zijn niet in een paar dagen voorbij. Denk aan een kind met een chronische aandoening, een langdurige ziekenhuisopname of herstel na een zware operatie. In zulke gevallen kun je als ouder langdurend zorgverlof aanvragen. Deze regeling is bedoeld voor de meer intensieve zorg, waarbij je over een langere periode beschikbaar moet zijn voor je kind.
Langdurend zorgverlof kan oplopen tot zes keer je wekelijkse arbeidsduur, verspreid over twaalf maanden. Dus als je 32 uur werkt, kun je in totaal 192 uur opnemen. Let op: dit verlof is in principe onbetaald. Je hebt dus wel recht op vrij, maar je werkgever is niet verplicht je salaris door te betalen. Sommige cao’s bieden wél gedeeltelijke doorbetaling, dus check goed wat er voor jouw sector geldt.
De aanvraag moet uiterlijk twee weken van tevoren worden ingediend, bij voorkeur schriftelijk. Omdat het om langdurige afwezigheid gaat, mag je werkgever overleggen of het past binnen de organisatie. Hij kan het in uitzonderlijke gevallen weigeren, maar moet dan wel zwaarwegende bedrijfsbelangen aantonen.
Samenvatting langdurend zorgverlof:
- Voor langdurig of ernstig zieke kinderen.
- Duur: maximaal 6x je werkweek per 12 maanden.
- In principe onbetaald, soms anders via je cao.
- Schriftelijke aanvraag, minimaal twee weken van tevoren.
- Werkgever mag het alleen bij grote problemen weigeren.
Extra regel: gedeeltelijk opnemen mag ook
Wist je dat je zorgverlof ook in gedeeltes mag opnemen? Je kunt dus kiezen voor één volledige week vrij, maar je mag ook tijdelijk je werkweek halveren. Zo kun je de zorg verdelen met je partner of flexibel combineren met werk. Zeker bij langdurend verlof kan dit uitkomst bieden: het maakt de balans tussen werk en thuis iets beter behapbaar. Maak hier duidelijke afspraken over met je werkgever, zodat jullie beiden weten waar je aan toe bent.
Samenvatting:
- Zorgverlof mag flexibel worden opgenomen.
- Hele dagen, halve dagen of spreiding over meerdere weken.
- Overleg met je werkgever voor een passende verdeling.
En hoe zit het met vakantiedagen en verlof combineren?
Je mag verschillende verlofvormen combineren als dat nodig is. Veel ouders starten met calamiteitenverlof, stappen dan over op kortdurend zorgverlof en als het echt lang duurt, eventueel op langdurend verlof. Daarnaast kun je natuurlijk ook onbetaald verlof, ouderschapsverlof of je reguliere vakantiedagen inzetten. Je werkgever kan je hier nooit toe verplichten, maar je mag er zelf wél voor kiezen om het zo te regelen. Het is vooral belangrijk om eerlijk te bespreken wat nodig is en hoe het haalbaar blijft – voor jou én je werk.
Samenvatting:
- Je mag verschillende verlofvormen combineren.
- Vakantiedagen inzetten mag, maar is niet verplicht.
- Calamiteiten-, kortdurend en langdurend zorgverlof kunnen elkaar opvolgen.
Hoe vraag je zorgverlof aan?
Voor calamiteitenverlof hoef je alleen maar een seintje te geven, liefst zo snel mogelijk, telefonisch of per app. Voor kortdurend en langdurend zorgverlof geldt: maak je verzoek schriftelijk, geef de reden aan (zonder medische details), en geef aan hoeveel dagen of uren je wilt opnemen. Als je al weet dat het langer gaat duren, kun je dat beter meteen melden. Zo heeft je werkgever ook de ruimte om vervanging te regelen of tijdelijk werk anders in te delen.
Samenvatting:
- Calamiteitenverlof: direct melden, hoeft niet schriftelijk.
- Kortdurend/langdurend: schriftelijk aanvragen bij je werkgever.
- Geef altijd aan om wie het gaat, hoe lang je verwacht afwezig te zijn en waarom.
Lees ook
Huiduitslag bij je baby – Check de rode vlekkenwijzer
Bronvermelding
Afbeelding: 123rf.com
